Od pewnego czasu wśród metod rehabilitacji w Polsce popularność zyskuje tzw. kinesiotaping, czyli plastrowanie dynamiczne, polegające na oklejaniu poszczególnych części ciała specjalnymi plastrami. Kto i kiedy może skorzystać z tej metody?
W mediach coraz częściej można zobaczyć sportowców, którzy na skórze noszą przyklejone kolorowe taśmy. Jednym z zastosowań kinesiotapingu jest bowiem pomoc sportowcom, którzy cierpią z powodu urazów czy przeciążenia narządu ruchu. Kinesiotaping nie jest jednak metodą przeznaczoną wyłącznie dla sportowców i z korzyści, które oferuje, może skorzystać każdy.
Historia kinesiotapingu
Sama metoda kinesiotapingu nie jest nowa, a jej historia sięga lat 70-tych XX wieku, kiedy to japoński fizjoterapeuta i chiropraktyk dr Kenzo Kase stworzył i opatentował technologię produkcji taśmy Kinesio Tex, używanej do plastrowania w ramach rehabilitacji. Odmienność stworzonej taśmy polegała na tym, że w przeciwieństwie do wcześniej stosowanych była elastyczna i w założeniu miała naśladować właściwości ludzkiej skóry tak, by nie ograniczała ruchów. Koniec końców powstała taśma wyprodukowana z bawełny i kleju akrylowego, wrażliwego na temperaturę (dlatego po przyklejeniu plastrów w metodzie kinesiotapingu pociera się go ręką, aby odpowiednio go rozgrzać), o grubości zbliżonej do ludzkiej skóry, rozciągliwości w długiej osi do 140%, wodoodporna, szybkoschnąca i przepuszczalna dla powietrza.
Co ważne, taśmy używane do plastrowania dynamicznego opierają się jedynie o działanie sił mechanicznych i nie są pokrywane żadnymi lekami. Metoda początkowo stosowana jedynie w Japonii, z czasem rozpowszechniła się także na inne kraje i znalazła zastosowanie zarówno w sporcie, jak i w wielu różnych dziedzinach medycyny.
Na czym opiera się działanie plastrowania dynamicznego?
Oklejanie skóry plastrami do kinesiotapingu przynosi pacjentom ulgę poprzez działanie w różnych mechanizmach. W zależności od rodzaju dolegliwości, do przyklejenia plastra stosuje się jedną z sześciu podstawowych technik, które różnią się między sobą kształtem plastra (linia prosta, kształt litery Y lub X, wachlarz), naciągnięciem plastra przed aplikacją, a także stopniem rozciągnięcia skóry. Niezwykle ważne jest, aby plastrowanie dynamiczne było wykonywane przez specjalistę, który dogłębnie zna anatomię i fizjologię człowieka oraz posiada szeroką wiedzę na temat stosowanej metody rehabilitacyjnej. Przy prawidłowym założeniu taśmy, w pozycji neutralnej, skóra jest przez nią delikatnie podciągana, co sprawia, że pomiędzy skórą właściwą a tkankami położonymi głębiej, tworzy się niewielka przestrzeń, dzięki czemu poprawia się krążenie chłonki i odbarczone zostają nocyceptory, czyli receptory czucia bólu. Ponadto w miejscu aplikacji taśmy zmniejsza się napięcie mięśniowe, co wpływa korzystnie na zwiększenie zakresu ruchów i siły mięśniowej, korekcję ustawienia stawów, a także na propriocepcję, czyli czucie położenia własnego ciała, co może ułatwiać np. utrzymywanie właściwej postawy ciała.
Dla kogo przeznaczony jest kinesiotaping?
Z zastosowania metody kinesiotapingu, zgodnie z pierwotnymi założeniami dra Kenzo Kase, skorzystać mogą w pierwszej kolejności sportowcy, zarówno profesjonalni, jak i amatorzy. We wszelkich kontuzjach i przeciążeniach odpowiednie naklejenie taśm przynosi ulgę w odczuwaniu bólu oraz powoduje spadek napięcia nadwyrężonych mięśni i zmniejszenie obrzęku. Niekiedy taśmy Kinesio Tex używane są także w celu zapobiegania urazom sportowym. To pierwsze historycznie zastosowanie plastrowania dynamicznego nie jest jednak jedynym. Z biegiem czasu okazało się, że korzyści z tej metody mogą odnieść również inni pacjenci. Kinesiotaping używany jest wspomagająco w rehabilitacji pacjentów ze schorzeniami ortopedycznymi, reumatycznymi, czy neurologicznymi. Ponadto znalazł zastosowanie w redukcji bólu w zespołach bólowych pleców, stawów, czy migrenowych bólach głowy.
Ważną propozycją jaką oferuje kinesiotaping, zwłaszcza dla kobiet po operacji usunięcia piersi z powodu nowotworu, borykających się z obrzękami limfatycznymi, jest poprawa odpływu limfy z chorej kończyny. Co ciekawe, coraz częściej stosuje się plastrowanie dynamiczne w profilaktyce tworzenia się rozstępów, np. u kobiet w ciąży, ale też w zapobieganiu powstawania zmarszczek, czy nawet wspomagająco w procesie laktacji u kobiet karmiących piersią. Niekiedy także pacjenci korzystają z kinesiotapingu dla polepszenia gojenia się ran pooperacyjnych i ostatecznego wyglądu blizny.
Kontrowersje
Skuteczność kinesiotapingu w różnych schorzeniach jest przedmiotem badania i wielu prac naukowych. Jedne donoszą o jego ewidentnej skuteczności, inne o jej braku, jeszcze inne wyróżniają, w jakim zakresie udokumentowano korzystne działanie, a w jakim nie.
Jeśli cierpimy z powodu schorzenia, w którym kinesiotaping może mieć korzystne działanie, wydaje się zasadne spróbowanie tej metody, by samemu ocenić, czy odniesiemy z niej korzyści, czy też nie.
