Osobom aktywnym fizycznie często stają na drodze utrudnienia zdrowotne. Jest to nieodłączne ryzyko narażające tkanki narządu ruchu na drobne urazy, obtłuczenia czy otarcia, jednak skutkiem niefortunnych zdarzeń mogą być także bardzo nieprzyjemne kontuzje. Mogą one tymczasowo lub trwale wykluczyć zawodnika z gry, ponieważ proces leczenia jest trudny i długotrwały.
Najczęstsze kontuzje
W świecie sportu niemal w każdej dyscyplinie może dojść do urazów i kontuzji, podczas których narażone są kości, mięśnie i ścięgna zlokalizowane głównie na zgięciach w kończynach. Do dysfunkcji można zaliczyć zwichnięcia, naciągnięcia, złamania, stłuczenia oraz skręcenia.
Stopień zaawansowania kontuzji zależy od charakteru aktywności i wysiłku fizycznego, a do poważniejszych zalicza się:
- Uszkodzenie stawu kolanowego – w skład stawu wchodzi kość piszczelowa, udowa, rzepka oraz wiązadła krzyżowe, które narażane są na największe obciążenia. Do kontuzji może dojść podczas biegania, ćwiczeń siłowych i w każdym innym przypadku, gdzie ciężar opiera się głównie na mięśniach nóg. W przypadku uszkodzenia wiązadła, bądź łąkotki pojawia się silny ból kolana przy kucaniu i chodzeniu, nie można też całkiem wyprostować nogi, a w miejscu bólu może pojawić się wysięk.
- Zapalenie lub zerwanie ścięgna Achillesa – jest to najmocniejsze ścięgno człowieka, które umożliwia nam chodzenie, skakanie czy wspinanie się. Ulega niestety częstym urazom, najczęściej przez brak rozgrzewki przed treningiem. Silne spięcie mięśni i nadmierne obciążenie może prowadzić do stanu zapalnego ścięgna, powodując puchnięcie nogi i wywołując silny ból.
Przyczyny urazów
Najczęściej kontuzje występują w wyniku nieostrożności sportowca przez przeciążenie narządu ruchu lub w wyniku kolizji z innym zawodnikiem. W większości przypadków kontuzje wynikają jednak z sytuacji, którym mogliśmy zapobiec, a niekorzystnym czynnikiem jest zazwyczaj pośpiech.
Narażamy się na urazy poprzez:
- Brak rozgrzewki – przed każdym treningiem należy rozciągnąć mięśnie, przygotowując organizm do wysiłku fizycznego.
- Duże przemęczenie – intensywne treningi wymagają przynajmniej dnia odpoczynku przed kolejną aktywnością, inaczej dochodzi do wyczerpania organizmu i zwiększa się podatność na urazy.
- Zła dieta – nieodpowiednio zbilansowane posiłki mogą wpłynąć na powstanie kontuzji, ponieważ niedobór witaminy D, bądź żelaza wpływa na kruchość kości i osłabienie mięśni.
- Przeciążenie narządu ruchu – następuje ono w przypadku niedopasowania obciążenia do masy ciała oraz przez nadmierny wysiłek.
Metody leczenie
W przypadku stłuczeń i drobnych urazów wystarczy odpowiednia maść rozgrzewająca, masaż sportowy oraz zastosowanie metody R.I.C.E, czyli odpoczynek, okłady z lodu, żelowe kompresy i uniesienie miejsca kontuzjowanego. Natomiast, gdy mamy do czynienia w poważnymi urazami jak zapalenie wiązadeł, zerwanie mięśnia czy zwichnięcie rzepki, należy udać się bezzwłocznie do lekarza, który wybierze jedną z poniższych metod leczenia:
- Rehabilitacja sportowa
Fizjoterapia ma za zadanie uśmierzyć ból i przyspieszyć proces gojenia, by sportowiec mógł bezpiecznie wrócić do wykonywanej aktywności fizycznej. Rehabilitacja polega na przygotowaniu odpowiedniego zestawu ćwiczeń, które przyczynią się do regeneracji tkanek mięśni i utrzymania sprawności układu krążeniowo-oddechowego.
- Terapia MBST
Ta nowoczesna metoda przyśpiesza regenerację mikrourazów kości, stawów i mięśni. Opiera się na przeprowadzeniu terapeutycznego rezonansu magnetycznego, dzięki czemu lekarze są w stanie generować obrazy tkanek miękkich. Tak dokładny proces diagnostyki znacznie przyspiesza odbudowę tkanek, niweluje obrzęki i krwiaki, a także likwiduje dokuczliwy ból. Urazy w sporcie są częstą przypadłością, a leczenie rezonansem magnetycznym to sposób na skrócenie czasu leczenia i przyspieszenie powrotu do pełnej sprawności.
- Operacja chirurgiczna
Zalecana jest przez lekarza w skrajnych przypadkach zerwania wiązadeł łączących kości lub gdy wymagana jest rekonstrukcja stawu klonowego. Zabiegi są skomplikowane i polegają na precyzyjnym podmienieniu uszkodzonego ścięgna na zdrowy fragment tkanki. Operacje chirurgiczne stosowane są tylko wtedy kontuzja jest rozległa i nie jest w stanie sama się zregenerować.
Warto pamiętać, aby w planie treningowym uwzględniać okresu odpoczynku, a trening zawsze rozpoczynać rozgrzewką i kończyć rozciąganiem.