O niepłodności mówi się wtedy, kiedy kobieta nie może zajść w ciążę mimo podejmowania starań przez ponad rok. Do najczęstszych przyczyn niepłodności żeńskiej zaliczane są niedrożność jajowodów, brak owulacji oraz choroby, takie jak endometrioza i zespół policystycznych jajników.
Niedrożność jajowodów
Jedną z najczęstszych przyczyn niepłodności u kobiet są niedrożne jajowody. Schorzenie może być wrodzone lub spowodowane stanami zapalnymi przydatków (jajników i jajowodów). Niedrożność jajników może być też skutkiem:
- infekcji i chorób przenoszonych drogą płciową,
- operacji macicy i w obrębie jamy brzusznej,
- nowotworu,
- poronienia,
- ciąży pozamacicznej,
- zapalenia wyrostka robaczkowego,
- stosowania antykoncepcyjnej wkładki domacicznej.
Zrosty i przewężenia w obrębie jajowodów można korygować za pomocą zabiegu laparoskopowego. Jego skuteczność jest jednak ograniczona i zwykle nie udaje się w pełni przywrócić funkcji chorego narządu. W takim przypadku pacjentkom zaleca się metody zapłodnienia pozaustrojowego. Niestety tylko największe miasta oferują tego typu leczenie niepłodności – Warszawa, Wrocław, Poznań to główne ośrodki, gdzie wykonuje się zabiegi in vitro.
Brak owulacji
Owulacja, czyli jajeczkowanie, to jeden z kluczowych etapów cyklu menstruacyjnego. U każdej zdrowej kobiety w wieku rozrodczym owulacja następuje raz w miesiącu. Od momentu dojrzewania płciowego aż do menopauzy, w jednym z jajników co miesiąc powinna dojrzewać nowa komórka jajowa. Brak owulacji (wynikający najczęściej z zaburzeń hormonalnych) uniemożliwia naturalne zajście w ciążę. Jajeczkowanie można jednak stymulować farmakologicznie (cytrynianem klomifenu, gonadotropinami). Leczenie pomaga wywołać owulację, a w rezultacie zwiększa szanse na poczęcie.
Choroby zaburzające płodność: endometrioza i PCOS
Trudności z zajściem w ciążę mogą być również wywołane chorobami. Najczęściej występujące schorzenia związane z niepłodnością to endometrioza i zespół policystycznych jajników (PCOS). Endometrioza polega na obecności błony śluzowej macicy poza jej obszarem (np. w pochwie lub okolicach jelit). Z kolei PCOS to zaburzenie o podłożu hormonalnym, które powoduje brak owulacji. Obie choroby negatywnie wpływają na funkcje rozrodcze, dlatego kluczowa jest prawidłowa diagnoza i szybkie podjęcie leczenia w klinice niepłodności.
