Dyskopatia rozwija się podstępnie, latami niszcząc, degenerując krążki międzykręgowe, zakończenia nerwowe. Choroba polega na przedwczesnym zużyciu i zwyrodnieniu tkanek tworzących funkcjonalne połączenie kręgów – czyli krążka wraz ze stawami międzywyrostkowymi.
Predysponują do jej wystąpienia przebyte urazy kręgosłupa, przeciążenia związane z uprawianiem sportu, deformacje kręgosłupa – zwłaszcza skolioza, niektóre zaburzenia hormonalne i metaboliczne. Najczęściej dotyczy ludzi pracujących w długotrwałych, niefizjologicznych pozycjach, nie uprawiających rekreacyjnie sportu. W wieku starszym podłoże zmian zwyrodnieniowych jest najczęściej samoistne.
Początek choroby jest powolny i słabo dostrzegalny. Podstawowym objawem zwyrodnienia kręgosłupa jest ból. Jego podstawową przyczyną są zmiany zwyrodnieniowe w obrębie stawów. Dolegliwości te manifestują się uczuciem sztywności po porannym wstaniu. Chory musi się wstępnie rozruszać, aby móc funkcjonować w ciągu dnia. Bóle te mogą też występować po długotrwałej wymuszonej pozycji ciała. Przyczyną bólów może być również zwężony kanał kręgowy powodujący ucisk na korzenie. W tych przypadkach bóle mają charakter korzeniowy, tzn. promieniują wzdłuż unerwienia korzenia (a więc do barku, ręki, pośladka, uda, łydki, stopy itd.). Bólom może towarzyszyć obronne wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych, które w tej sytuacji też stają się bolesne.
Dyskopatia prowadzi do uszkodzenia anatomicznego stawu, upośledzenia jego czynności ruchowych. Zmianom może wtórnie towarzyszyć proces zapalny błony maziowej. Choroba jest bardzo rozpowszechniona, pojawia sie już po 20 30 roku życia.
Typowe zmiany zwyrodnieniowe w stawach to:
- Pogrubienie kształtu stawów
- Tarcie w stawie przy ruchu
- Trzaski w stawie przy ruchu
- Ograniczenie zakresu ruchu w stawie
- Ból przy obciążaniu stawów
- Brak zesztywnienia stawów
- Zanik mięśni
Zmiany w odcinku lędźwiowym występują najczęściej na poziomie L4 L5 i L5 S1.
Objawy:
- Tępy ból
- Ograniczenie ruchomości kręgosłupa
- Duży ból przy przemieszczaniu sie jadra miażdżystego i ucisku na korzenie nerwowe- lumbago czyli postrzał
- Rwa kulszowa ostry ból promieniujący wzdłuż kończyny do stopy, bóle występują zazwyczaj nagle po większym wysiłku fizycznym podczas nagłej zmiany pozycji, przy kaszlu lub kichaniu; silne obronne napięcie mięśni przykręgosłupowych (większe po stronie zdrowej), zniesiona lordoza, bolesność uciskowa okolicy wyrostków kolczystych, chory unika ruchów kręgosłupa, mięśnie z pola unerwienia bolesne przy ucisku, w przypadku przewlekłym dochodzi do zaniku mięśni zwłaszcza w podudziu.
Rehabilitacja:
- W stanie ostrym chory leży na wznak na sztywnym i równym podłożu w pozycjach odbarczających, w których prowadzimy ćwiczenia oddechowe, ćwiczenia izometryczne, ćwiczenia kończyn górnych, ćwiczenia stóp
- Farmakologia przeciwbólowa, przeciwzapalna, rozluźniająca mięśnie
- Fizykoterapia (pole magnetyczne, ultradźwięki, laser, elektroterapia, sollux)
- Wyciąg lędźwiowy za miednice, do 30 minut,
- Po zmniejszeniu bólu pacjent rozpoczyna chodzenie z zaopatrzeniem ortopedycznym
- Kinezyterapia wzmocnienie mięśni gorsetu mięśniowego: brzucha, pośladków, grzbietu; nauka prawidłowego trzymania miednicy; ćwiczenia w pozycjach izolowanych
- Unikanie ćwiczeń z prostymi nogami, głębokich skłonów w przód, unoszenia prostych nóg, przechodzenia z leżenia do siadu z prostymi nogami, dźwigania ciężarów, skoków, wstrząsów, długich biegów
Przykładowe ćwiczenia wzmacniające odcinek lędźwiowy.
opracował: mgr rehabilitacji Magdalena Łazarska
www.zapaleniestawów.eu
